Ege'de Ekonomi

DENİZLİ'DE TEKSTİL

         Denizli'nin tekstil alanında gerçekleştirdiği büyük sanayileşme atılımlarında, kullandığı kaynaklar; kredi ve diğer yatırım teşvikleri olmaktan çok, kazançların rasyonel bir şekilde değerlendirilmesi ile elde edilen "öz be öz kendi finansal kaynaklarıdır". Ege Bölgesi'nde İzmir ve Manisa'nın ekonomik yığılma avantajına karşın Denizli'nin bir sanayi merkezi olarak gelişmesi şaşırtıcı bir olgudur. Devlet Planlama Teşkilatınca, bu gelişme olağandışı olarak değerlendirilmekte ve ülkenin geri kalmış yörelerinin gelişiminde model olarak önerilmektedir. Denizli ve yakın çevresinin coğrafi konumu, Denizli'yi yörenin çekim merkezi haline dönüştürmüş, bölgede ticari etkinlikleri de, geliştirmiştir. Dokumacılık üzerine gelişen ticari etkinliklerin sonucunda elde edilen birikimler, Devlet teşvikleriyle desteklenmiş ve günümüzdeki Denizli sanayiinin temeli atılmıştır. Aşağıda, Denizli ilindeki sanayii sektörleri ana başlıklar altında verilmiştir.
Rakamlarla Denizli Sanayisinin Öncü Sektörü Tekstil     Denizli sanayisinin ve uluslararası ticaretinin öncüsü ve en yaygın olanı tekstildir. Bugün için ilde çalışır durumdaki dokuma tezgahı sayısının 25.000 - 30.000, dokunan iplik miktarının 1000 ton/gün olduğu hesaplanmaktadır. Yalnızca, Denizli Organize Sanayii Bölgesi'nde bulunan 77 tekstil işletmesinde 14.600 dolayında işçi çalışmaktadır. Çardak Özdemir Sabancı Organize Sanayii Bölgesi'nde yakında faaliyete geçecek olan 70-80 civarındaki tekstil işletmesinde 10-20 bin dolayında işçi daha çalışabilecektir. Organize Sanayiinin dışındaki bölgelerde 350 - 400 tekstil işletmesi daha bulunmaktadır. Denizli'deki toplam 550 tekstil işlemesinde çalışan işçi sayısı da resmi olmayan kayıtlara göre 35.000 dolayındadır.
      Denizli ilinden yapılan tekstil ve konfeksiyon ihracatı Denizli Ticaret Odası verilerine göre, 1997 yılı itibariyle 445 milyon dolar olmakla birlikte, Denizli haricindeki gümrüklerden yapılan Denizli orjinli mal ihracatının çeşitli kaynaklara göre, 1 milyar dolar civarında olduğu bilinmektedir.
      Denizli Ticaret Odası verilerine göre, tekstil ve konfeksiyon ihracatı diğer madde gruplarına göre %76 oranında, mutfak eşyaları ve diğer madde grupları %24 oranında gerçekleşmektedir. Bu oran tekstlin Denizli sanayii içindeki büyüklüğünü ve önemini açıkca göstermektedir.

     Denizli Sanayii Odası verilerine göre, organize sanayiindeki faal 120 fabrikanın 93 tanesi tekstil ve konfeksiyon sektöründe, 27 tanesi de diğer sektörlerde faaliyet göstermektedir. Organize Sanayiinde 50 ve üzerinde işçi çalıştıran 77 tekstil kuruluşu bulunurken 50'nin altında işçi çalıştıran 17 tekstil kuruluşu bulunmaktadır. Ticaret odası verilerine göre 50 ve üzerinde işci çalıştıran işyerlerinin sektörlere göre dağılımı şöyledir: Tekstil sektörü, 14.600 kişi ile %62.26 lık bir payı, tekstil dışındaki diğer sektörleri ise, 7.886 kişi ile %37.26'lık payı bulunmaktadır.
     Türk ekonomisinin 1980 yıllarından itibaren dışarı açılmasında ve ihracata dayalı bir politika izlemesindeki en büyük pay şüphesiz tekstil sektörüne aittir. İşgücü, hammadde kaynaklarının niteliği ve bolluğu, dışsatım pazarlarına olan yakınlık ve AB'nin ayrıcalıklı ticaret ortağı gibi nedenler tekstil ve konfeksiyon sektörünün ülke ekonomisine sağladığı katma değer bakımından lider konumuna getirmiştir.

 
      Milli Ekonomiye katkısı son derece fazla olan tekstil sektörünün giderek gelişmesi önündeki çeşitli sorun ve engellerin kaldırılmasına, birtakım çözüm önerilerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Örneğin, dış ülkelerin siyasi nedenlerden dolavı tekstil sektörüne uyguladığı yanlış ithalat ve ihracat politikalarına karşı, Türk siyasetçileri ve iş adamları duyarlı yaklaşımlarını sürdürürken, içeride de düşük maliyetli enerji ve hammadde, verimli ve eğitimli işçi sağlanması ve vergi indirimleri, resim ve harç istisnaları gibi bazı hummalı çalışmalar sürdürülmektedir.

EGE'DE TARIM

 Ege Bölgesi’nde nüfusun çoğunluğu iklim toprak koşulları ve ulaşım kolaylıklarının da elverişliliğiyle geçimini tarımdan sağlar. Ege bölümünde Akdeniz iklimine uygun bazı bitkiler (zeytin, üzüm vb.) ağır basar. Ege bölümünden, İçbatı Anadolu bölümüne geçildikçe, tarımın niteliği değişir; tahıl ekimi artar ve hayvancılık geçimde daha önemli yer tutar. Tahıl ekiminde buğday başta gelir, onu arpa ve mısır izler. Buğday özellikle Afyon ve Denizli’de üretilir bu illeri İzmir, Aydın ve Muğla izler. Arpa ise Afyon ve Manisa illerinde, mısırın da başlıca ekim alanı Manisa’dır. Pirinç ekimine ovalarda az miktarda yer verilir. Bölgede yaş ve kuru sebze üretimine de önem verilir. İklim koşulları uygun olduğu için, turfanda sebze (domates, fasulye vb.) yetiştirilerek öbür bölgelere yollanır. Soğan ve patates ekimi yaygındır; baklagillerden en çok nohut ekilir. Kavun ve karpuz üretimi de yaygın biçimde yapılmaktadır.
       Bölgede yetiştirilen sanayi bitkileri arasında tütün, pamuk, susam, keten ve şekerpancarı baş sıralarda yer alır. Edremit Körfezi kıyıları yağ zeytini üretimi kesir ağaç sayısı bakımından başta gelir bakımından önemlidir. Üzüm bağlarına da bölgenin her yerinde rastlanır. Üzüm ayrıca şarap ve pekmez yapımında da kullanılır. Kuru üzüm İzmir yöresinde, kış soğuna dayanamayan incir ise kıyı kesimlerde yetişir. Ülkemizdeki incir ağaçlarının yaklaşık olarak %81’i Ege Bölgesi’ndedir. Turunçgiller bölgenin özellikle güney kesiminde yetişir; Bodrum’da mandalina; Aydın,Nazilli,Sarayköy arasında portakal yetişir.


EGE'DE SANAYİ


Sanayi bakımından Marmara Bölgesi'nden sonra ikinci sırada gelir. Bölümler arasında gelişmişlik ve sanayi oranı bakımından büyük farklılık vardır. Asıl Ege Bölümü sanayi bakımından daha gelişmiştir. Zaten bölgenin en büyük ve gelişmiş kenti İzmir de bu bölümde yer alır. İzmir sanayisi, fuarı, ve ihracat limanı ile önemli bir kentimizdir. İzmir’de Aliağa Petrol Rafinerisi de bulunmaktadır. İzmir'de otomotiv, madeni eşya, kimya, seramik, dokuma, çimento, sigara ve zeytinyağı, Edremit ve Ayvalık'ta zeytinyağı, Aydın, Denizli ve Manisa'da dokuma ve zeytinyağı, Uşak'ta şeker, dokuma ve deri, Afyonkarahisar'da şeker, çimento, kâğıt ve mermer, Uşak, Gördes, Kula, Demirci ve Simav'da halıcılık sektörleri,Aydın'da incir işleme fabrikaları vardır.